დოსტოევსკი / ივან კარამაზოვი ღმერთის შესახებ

  იცი, ჩემო ძვირფასო, ერთი ბებერი ცოდვილი ცხოვრობდა მეთვრამეტე საუკუნეში, რომელმაც განაცხადა, რომ ღმერთი რომ არ არსებულიყო, მისი გამოგონება გახდებოდა საჭიროო. და მართლაც, ადამიანმა ღმერთი მოიგონა და ის კი არ არის გასაკვირი და საოცარი, რომ ღმერთი მართლაც არსებობს, არამედ ის, რომ ასეთი აზრი – ღმერთის აუცილებელი არსებობის აზრი – ისეთ ველურ და ბოროტ ცხოველს შეიძლებლოდა გასჩენოდა, როგორიც ადამიანია, – იმდენად წმინდა, იმდენად გულისამაჩუყებელი და იმდენად ბრძნულია ეს აზრი და იმხელა ღირსებას სძენს ის ადამიანს. რაც შემეხება მე, უკვე დიდი ხანია გადავწყვიტე, იმაზე არ ვიფიქრო – ადამიანმა შექმნა ღმერთი თუ ღმერთმა ადამიანი?

* * *

Видишь, голубчик, — говорит Иван Алеше, — был один старый грешник в восемнадцатом столетии, который изрек, что если бы